ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ


Ένα κομμάτι της ιστορίας μας
(από το περιοδικό Ρήξη, τεύχος 30, Νοέμβρης 1987)

 

Ο θάνατος του Άγι (Σπύρου) Στίνα ήταν το τέλος ενός κομματιού της ιστορίας μας κι αυτό όχι μόνο ή κύρια με την έννοια πως μια ολόκληρη εποχή της ιστορίας του εργατικού κινήματος περνάει σιγά-σιγά σε ένα μακρυνό παρελθόν για τους νεώτερους, αλλά κύρια γιατί πρόκειται για ένα κομμάτι της ίδιας μας της ιστορίας.

Στο βάθος της ίδιας της δικής μας ύπαρξης, πάλης και απόψεων, μ’ όλες τις διαφοροποιήσεις και τις διαφορές βρίσκονται άνθρωποι σαν τον Στίνα. Γιατί η ιστορία των «καταραμένων» και «αιρετικών» του παλιού εργατικού κινήματος της Ελλάδας στην οποία ανήκει ίσως περισσότερο από κάθε άλλον ο Στίνας, αποτέλεσε μια από τις βάσεις για τη δική μας «καταραμένη» και «αιρετική» πορεία. Το βάρος τέτοιων αγώνων, τέτοιων απόψεων και πρακτικών ήταν και είναι πολύ μεγαλύτερο απ’ όσο φαίνεται από πρώτη άποψη για ένα χυδαίο λογιστή της ιστορίας και της κίνησης των επαναστατικών κινήσεων.

Οι άλλοι θριάμβευσαν θα πει κάποιος, τα βιβλία τους διαβάστηκαν από εκατομμύρια ανθρώπους, έχουν εκατοντάδες οπαδούς!

Κι όμως, η πανουργία της ιστορίας είναι πραγματική, και σε αντίθεση με το φίλο μας το Βότση πιστεύουμε πως η ιστορία θα θυμηθεί στο μέλλον τον Άγι Στίνα, παρά τον Χαρίλαο Φλωράκη! Γιατί σήμερα δεν βρισκόμαστε σ’ εκείνη τη σκοτεινή πλευρά της σελήνης, που κρύβει οριστικά τις απόψεις και τις πρακτικές. Και οι απόψεις του Στίνα για τη φύση της Σοβιετικής Ένωσης, π.χ. δια στόματος του «μαθητή» του Κορνήλιου Καστοριάδη και τόσων άλλων χιλιάδων πια στην Ελλάδα, αυτές είναι που θριαμβεύουν σταδιακά.

Αλλά ακόμα κι αν δεν συνέβαινε κάτι τέτοιο με τις απόψεις του, θα αρκούσε ένα άλλο στοιχείο γι’ αυτή τη «νίκη», ότι σε μια εποχή που άνθρωποι και ιδέες εξευτελίστηκαν παρακαθήμενοι στους θώκους της εξουσίας, την εποχή που οι σφουγγοκωλάριοι των κάθε είδους εξουσιών κατέστρεψαν την ίδια τη μνήμη παλιών αγώνων και ιστορίας μέσα από τον προσωπικό τους εκπεσμό, ο Στίνας κράτησε τουλάχιστον την ανθρώπινη υπόσταση του αγωνιστή σε εγρήγορση. Δεν συμβιβάστηκε με κανέναν, μέχρι τον θάνατό του έμεινε ανυπότακτος και απροσπέλαστος στους εξουσιαστές, κρατώντας τουλάχιστον την προσωπική του ζωή σαν υπόδειγμα των ιδεών του.

Και δεν υπάρχει μεγαλύτερη ύβρις στη μνήμη του από εκείνη που ξεστόμισε ο αρχηγός του κόμματος των μικρομεσαίων. Δήλωσε πράγματι ο Παπανδρέου πως ο Στίνας ήταν παλιός του φίλος (!) Αυτός ο εκπρόσωπος κάθε συμβιβασμού και κάθε αθλιότητας, ανθρωπιάς και αξιοπρέπειας από έναν νεκρό και «άσημο» αγωνιστή.

Είθε να αξιωθούμε να έχουμε όλοι θάνατο όμοιο με εκείνο του φίλου μας που έφυγε, να πεθάνουμε χωρίς να έχουμε ενδώσει, χωρίς να έχουμε φτύσει πάνω στην ίδια μας τη ζωή. Και δεν υπάρχει καλύτερος θάνατος.

Γι’ αυτό και ο Στίνας θα γραφτεί τουλάχιστον στη δική μας ιστορία, γιατί λίγοι απόμειναν άνθρωποι σ’ αυτόν τον τόπο.

Γ.Κ.